Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2016

Λιτότητα: Μία αδιέξοδη ιδεα


Ανεξάρτητα απο την έκβαση της διαπραγμάτευσης η αλήθεια είναι ότι η λιτότητα, είναι μια επικίνδυνη ιδέα. Η αιτία ; Ενώ το κεντρικό της επιχείρημα ότι : το χρέος δεν μπορεί να θεραπευθεί με περισσότερο χρέος είναι φιλοσοφικά λογικό , εντούτοις υποβαθμίζει ορισμένους παράγοντες και αυτοί ανατρέπουν την εικόνα.

Ας πάμε όμως τα πράγματα απο την αρχή : 
Οι θιασώτες της λιτότητας υποστηρίζουν ότι ο σκόπιμος αποπληθωρισμός των μισθών και των τιμών μέσω περικοπών στις δημόσιες δαπάνες έχει σχεδιαστεί να μειώνει τα χρέη και τα ελλείμματα ενός κράτους, να αυξάνει την οικονομική ανταγωνιστικότητά του και να αποκαθιστά αυτό που αναφέρεται ως «επιχειρηματική εμπιστοσύνη».

Αυτό στα χαρτιά .
Η ζωή έχει αποδείξει ότι η θεωρία ανατρέπεται όταν υποτιμάς κρίσιμες παραμέτρους
Στην συγκεκριμένη περίπτωση , η πρώτη παράμετρος είναι εκείνη της κατανομής του κόστους των βαρών. Ακόμα και οι υμνητές της λιτότητας αναγνωρίζουν ότι οι επιπτώσεις της επηρεάζουν με διαφορετικό τρόπο τα διαφορετικά επίπεδα της κοινωνίας. Όσοι είναι στο χαμηλό μέρος της κατανομής του εισοδήματος χάνουν αναλογικά περισσότερα από όσα εκείνοι που βρίσκονται στην κορυφή.Αυτό συμβαίνει επειδή τα χαμηλά εισοδήματα βασίζονται πολύ περισσότερο στις δημόσιες υπηρεσίες και δεν εχουν πλούτο ώστε να αμβλύνουν τα χτυπήματα. Το να προσπαθεί κανείς να κάνει το κάτω άκρο της κατανομής του εισοδήματος να πληρώσει το τίμημα της λιτότητας μέσω των περικοπών στις δημόσιες δαπάνες είναι και βάναυσο και δύσκολο.

Η δεύτερη είναι ότι στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, τα κράτη της νομισματικής ένωσης, είναι σημαντικοί εμπορικοί εταίροι ο ένας για τον άλλο. Αν όλα περικόψουν τις δαπάνες τους ταυτόχρονα, το αποτέλεσμα δεν μπορεί , παρά να είναι μια συστολή της περιφερειακής οικονομίας στο σύνολό της.
 Οι υποστηρικτές της νομίζουν ότι η δημόσια λιτότητα θα προωθήσει τελικά τις ιδιωτικές δαπάνες. Αλλά, κάποιος πρέπει να ξοδέψει ώστε κάποιος άλλος να εξοικονομήσει, αλλιώς ο αποταμιευτής δεν θα έχει κανένα εισόδημα για να αποταμιεύσει.
 Ομοίως, για να επωφεληθεί μια χώρα από τη μείωση των εγχώριων μισθών της, με αποτέλεσμα να γίνει πιο ανταγωνιστική από πλευράς κόστους, πρέπει να υπάρχει μια άλλη χώρα πρόθυμη να δαπανήσει τα χρήματά της σε όσα παράγει η πρώτη χώρα. Εάν όλα τα κράτη προσπαθούν να μειώσουν ή να εξοικονομήσουν ταυτόχρονα, όπως συμβαίνει στην ευρωζώνη , τότε δεν απομένει κανείς να κάνει τις απαραίτητες δαπάνες για να καθοδηγήσει την ανάπτυξη.

Και η Γερμανία πως τα κατάφερε;
Η απάντηση είναι απλή: Η Γερμανία δεν είναι σαν τους άλλους.
Η Γερμανία πέτυχε πέτυχε επειδή, οι πηγές της ανάπτυξής της βρίσκονται εκτός των συνόρων της: είναι πρωταθλητής των εξαγωγών. 
Όμως, το σύνολο της Ευρώπης δεν μπορεί να παίξει αυτό το ρόλο.
Δεν μπορεί κάθε ευρωπαϊκή χώρα να είναι μια Γερμανία και να έχει πλεόνασμα. Κάποιοι πρέπει να εμφανίζουν ελλείμματα, όπως για να εξοικονομεί κάποιος, κάποιος άλλος πρέπει να ξοδεύει.
 Δυστυχώς, η Γερμανία ήταν σε θέση να σχεδιάσει κατ’ εικόνα της τα βασικά θεσμικά όργανα της ΕΕ και της ευρωζώνης, δημιουργώντας μια ισχυρή Αρχή ανταγωνισμού και μια εξαιρετικά ανεξάρτητη και με αντιπληθωριστική εμμονή Κεντρική Τράπεζα
Οι ιδέες που έχτισαν τον θεσμικό σχεδιασμό της μεταπολεμικής γερμανικής οικονομίας μπορεί να λειτουργήσουν καλά για την ίδια , αλλά λειτουργούν τρομερά άσχημα για τους υπόλοιπους .