Γράφει ο Βασίλης Τρωίζος
Ο ανθρωπολόγος Λεβί Στρος κατηγοριοποίησε σε δύο ομάδες τον τρόπο με τον οποίο οι φυλές που μελετούσε διαχειρίζονταν το ξένο,το Άλλο. από τη μια πλευρά υπήρχε η τοπολογία του έξω. Ο εξορισμός, η τοποθέτηση του ξένου σώματος, του αρνητικού ανθρώπινου φορτίου στα όρια της κοινότητας, έξω από αυτήν, ή σε ειδικούς χώρους στο εσωτερικό της που συγκροτούν ετεροτοπίες. Χώρους που μπορούν να ανήκουν στο εσωτερικό της κοινότητας, αλλά η λειτουργία τους είναι διαφορετική από τον κανονικό χώρο που της περιβάλλει. Αυτή η τεχνολογία κατανομής σωμάτων στον χώρο υιοθετήθηκε ως τεχνική διακυβερνησιμότητας πληθυσμών από την δύση και την συναντάμε καθε φορά που πρέπει να διαχωριστεί ένα μέσα από ένα έξω,ένα κανονικό από μια μη-κανονικότητα. Οι τρελοί που περιφέρονται στις παρυφές της πόλης, ή στην ετεροτοπία των ψυχικών ασύλων. Η σκληρή διχοτόμηση του λόγου από το αντίθετό του, την τρέλα πρέπει να αντικατοπτρίζεται και χωρικά. Η τρέλα εδαφικοποιείται και εγκλείεται στο ψυχικό άσυλο για να δίνει την εντύπωση, την αίσθηση της απόστασης από τον ορθό λόγο. Με την ίδια δίτομη λογική του 0-1 λειτουργούσαν οι νομικο-πειθαρχικές τεχνικές αποκλεισμού των λεπρών από τις πόλεις.
Η πολλαπλότητα των σωμάτων διαιρείται σε δύο σύνολα και τα μη-αφομοιώσιμα/λειτουργικά ανθρώπινα υλικά αποβάλλονται από τον κοινωνικό οργανισμό ή εγκλείονται σε επιβλέψιμους τόπους(φυλακές, άσυλα, κέντρα κράτησης), τοποθετούνται σε κατάσταση εξαίρεσης. Αυτή η χειρονομία κατασκευάζει ένα μέσα και ένα έξω, ένα ανήκειν και ένα μη-ανήκειν. Η ανωμαλία εξωθείται στο σύνορο, την περιφέρεια ή στο τοποθετείται στο εσωτερικό της επικράτειας υπό αυστηρή επίβλεψη ώστε να προφυλαχθεί η διάχυση της μολυσματικότητάς της, να ελαχιστοποιηθούν οι επαφές και η επικοινωνία με το κανονικό.
Η άλλη τεχνική που περιέγραψε, μια πιο μειονοτική τεχνολογία διαχείρισης, ήταν ο κανιβαλισμός ως κατά κάποιο τρόπο αντίστροφη διαδικασία. Όχι πλέον μια εξωτερίκευση του επικίνδυνου, ένας τρόπος για να κρατηθεί σε ασφαλή απόσταση σε μια ζώνη που μπορεί να ελεγχθεί, αλλά μια αφομοίωση. Ο κανιβαλισμός που επιτελούσαν κάποιες φυλές στους εχθρούς τους ήταν μια πράξη αφομοίωσης, εσωτερίκευσης του διαφορετικού, η ”κατανάλωση” της μίας ταυτότητας από μια υπέρτερη ως σημείο δύναμης. Αυτή η ”γραμμή” διαχείρισης εκβάλλει στις σύγχρονες τεχνικές αφομοίωσης των μεταναστευτικών ροών που γίνονται ανεκτές εφόσον υιοθετήσουν την κουλτούρα και της αξίες του κράτους-λαού στο οποίο εδαφικοποιούνται, εφόσον ‘‘καταναλωθούν” αρμονικά εντός του κυρίαρχου πολιτισμού που τις υποδέχεται και τις μεταβολίζει.
Η πρώτη τεχνική υποστασιοποιεί τις διαφορές. Δημιουργεί ένα αγεφύρωτο χάσμα μεταξύ τους,χωρίς σημεία επικοινωνίας όπου η μόνη εναλλακτική είναι η αποπομπή αυτού που διαφέρει. Δεν πρόκειται απλά για διαφορά, αλλά για Διαφορά, για δύο σύνολα χωρίς κανένα κοινό στοιχείο, κανένα κοινό σημείο τομής. Η άλλη περιγράφει μια σχέση όπου η διαφορά που εισάγεται πρέπει να φτάσει στο μηδέν, να υπάρχει μόνο το κυρίαρχο Ένα, η ηγεμονική ταυτότητα. Από τη μία ένας πληθωρισμός της διαφοράς, από την άλλη μια προσπάθεια εκμηδένισής της.
