«Τι είδους σκέψη καλλιεργείται στο σχολείο σε σχέση με το παρελθόν; Η ιστορία παρουσιάζεται στο εγχειρίδιο ως μια γραμμική διαδοχή γεγονότων, χωρίς ποτέ ο μαθητής να παρακινείται να θέσει τα ερωτήματα που πάντα θέτει ο ιστορικός στο παρελθόν: γιατί και πώς συνέβη κάτι; Η ιστορία ως τρόπος σκέψης και κατάκτησης γνώσης για το παρελθόν απονεκρώνεται, καθώς αντικαθίσταται από τη στείρα συσσώρευση πληροφοριών. Όταν επιχειρείται η εξήγηση των γεγονότων του παρελθόντος, τότε αυτή συχνά καταλήγει σε ηρωικά στερεότυπα, που λίγη σχέση έχουν με την ιστορική ερμηνεία. (…)
Η υποβάθμιση των κρίσιμων περιόδων ή ζητημάτων της σύγχρονης ιστορίας δηλώνει και την αμηχανία μπροστά σε φαινόμενα που δεν μπορούν να ενταχθούν σε μια ηρωϊκή εθνική αφήγηση του παρελθόντος, στην οποία οι Έλληνες πρωταγωνιστούν είτε ως ήρωες είτε ως θύματα. Η ελληνική κοινωνία είναι αρκετά ώριμη και δεν θα πρέπει να υπάρχουν ταμπού ως προς τι θα πρέπει να διδάσκονται οι μαθητές.
Η σιωπή για τα «ευαίσθητα θέματα» (όπως π.χ. οι μειονότητες) ή τις «σκοτεινές περιόδους» (όπως π.χ. ο Εμφύλιος) αποτελεί το καλύτερο έδαφος για να αναπτυχθούν μύθοι και διαστρεβλώσεις, που οδηγούν τελικά στην παραχάραξη της ιστορίας. Αντίθετα, η διδασκαλία των «δύσκολων» ζητημάτων μπορεί να εξάψει την περιέργεια, να προκαλέσει την ενεργητική συμμετοχή των μαθητών και τη συζήτηση στην τάξη, και με αυτόν τον τρόπο να αντιληφθούν οι μαθητές τη συνθετότητα της ιστορικής εξέλιξης ενάντια στις απλοϊκές εξηγήσεις». [ Πολυμέρης Βόγλης ]
